Het vertrouwen: 10 manieren om een affaire achter je te laten

Mensen hebben de neiging om vaker de waarheid te vertellen, maar ook meer bedrieglijk te zijn, bij personen van wie ze houden.

‘Hoe kan ik het vertrouwen terug opbouwen nadat mijn partner is vreemdgegaan?’ – R.

Indien we intieme seks met kwetsbaarheid in onszelf associëren, zal dit onderwerp gepaard gaan met kwetsbare emoties. Daarom is het, in de nasleep van een affaire, makkelijk om te veronderstellen dat je relatie uniek is in de uitdagingen die het ondervindt. Veel koppels voelen zich in deze situatie vaak geïsoleerde eenzame eilanden. En weten niet of wat ze beleven, en de relatieproblemen die ze hebben, normaal is en of het op te lossen valt. 

Toch, het gros van de langetermijnrelaties krijgt tenminste één keer met ontrouw te maken. Stigma rondom de echtbreuk kan ons doen geloven dat het onderwerp per definitie is gedoemd. Tegelijkertijd lukt het velen om na de ontrouw, soms met behulp van relatietherapie, dichter bij elkaar te komen en meer open voor elkaar te staan dan ervoor.

Het vertrouwen terugbrengen betekent het opbouwen van geloofwaardigheid. Omdat we hier voor een groot deel met emoties te maken hebben, zal iedere relatie een eigen weg kiezen om te helen.

Hieronder volgen 10 punten om over na te denken, inclusief een aantal waarop je direct actie kan ondernemen.

1. Paradox in de liefde

We hebben het meest vertrouwen in de persoon die ons het meest kan kwetsen of bedriegen. En visa versa. De persoon die het meest van ons houdt en die ons het meest vertrouwt is hoogstwaarschijnlijk degene die we gaan bedriegen.

Romantische relaties hebben een bijzonder kenmerk nodig dat de leugens, bedrog en geheimzinnigheid tot bloei kan brengen: een behoefte om te liegen.

We verbergen de waarheid wanneer we angsten hebben om het opgebouwde te verliezen. Soms liegen mensen niet omdat ze niet van je houden, maar juist omdat ze heel veel van je houden en jou, hoe jij ze ziet of je opinie over hen niet willen verliezen.

2. Is mijn relatie het waard om te redden?

Wanneer het bedrog aan het licht komt en mensen zich bewust worden van de paradox in de liefde, stellen ze zichzelf onmiddellijk diverse vragen. Zelfs degene die altijd hebben gedacht: na overspel is het over, vragen zich nu af: “Is mijn relatie het waard om ervoor te vechten? Moet ik erin investeren?”

Het feit dat je bedrogen werd, betekent dat jij een liefhebbend en vertrouwd persoon bent. En indien je net met de gevolgen van ontdekking te maken hebt, is het wellicht nog geen tijd om met deze vragen bezig te zijn. Zorg eerst goed voor jezelf. En geef veel aandacht aan je emoties en je hart.

Ben je wat verder in het traject? De gedachte hieronder zou je kunnen helpen om rechts- of linksaf te slaan.

Nog niet zo lang geleden hadden mannen en vrouwen elkaar nodig om te kunnen overleven – letterlijk. Nu hebben we elkaar nodig om te groeien op emotioneel, mentaal en spiritueel vlak. Zolang je nog samen kan groeien, is er ruimte voor mogelijkheden.

3. Eer je emoties

Geschonden vertrouwen creëert sterke emoties en reacties. Door je emoties te negeren of door ze juist een overhand te geven, zal je niet begrijpen waarom iets gebeurd is. Of hoe je betekenisvolle oplossingen kan bedenken. Gebruik je emoties daarom constructief.

Eer je emoties en laat niemand jou doen geloven dat ze niet waardevol zijn. Indien je bedrogen bent, gebruik je emoties dan om te identificeren welke verwachtingen zijn geschonden. Je emoties kunnen je helpen aan je partner duidelijk te maken hoe jij in de relatie behandeld wil worden.

4. Focus op het einddoel

Natalie en Eugene zijn samen voor paar weken naar het buitenland gegaan, waar Eugene aan een project voor zijn werk bezig was. Na twee weken zou Natalie terugkeren naar huis. Nog twee weken later zou Eugene haar volgen en ook naar huis gaan.

Net voordat Natalie zou vertrekken, krijgen ze hun zoveelste ruzie. Natalie gaat gefrustreerd, teleurgesteld en boos naar huis. De twee weken dat ze zonder Eugene was, besloot ze dat het zo niet meer verder kan en daarom vroeg ze, zonder met Eugene te overleggen, een scheiding aan.

Toen Eugene terugkwam, zei ze tegen hem, terwijl hij nog op de dorpel stond, dat ze gaan scheiden. Eugene besloot een tas in te pakken en weg te gaan. Natalie begreep zijn reactie niet en vroeg aan hem of hij de ruzie niet even wilde uitpraten. Waarop Eugene antwoordde: “Je praat met mijn advocaat.”

Het uiteindelijke doel van Natalie was om met Eugene aan tafel te gaan zitten – niet te gaan scheiden. Maar ze heeft het niet zo handig aangepakt. Ze heeft stappen ondernomen die haar verder bij haar doel vandaan brachten.

Wanneer we handelen zonder het einddoel voor ogen te houden, wordt het lastiger om het gewenste resultaat te bereiken. Neem de tijd om na te denken over wat je wil voordat je stappen neemt die jou verder bij je doel vandaan brengen.

Wat wil je concreet? Wil je in gesprek gaan? Wil je de ander het huis uit sturen? Wil je tijdelijk alleen zijn? Wil je bevestiging horen? Of wil je alleen laten weten dat je hem/haar weg zou wil sturen, maar wil tegelijkertijd zien dat ze bij jou niet weg willen gaan?

5. ‘We versus het probleem’ of ‘Jij versus ik’

Wanneer mensen erachter komen dat ze bedrogen zijn, kunnen ze onder sociale druk komen te staan om hun partner de deur te wijzen. En wordt verteld dat als ze dit niet doen, ze zwak zijn en ze zullen in de toekomst weer worden gekwetst.

Mocht je willen onderzoeken of verzoening mogelijk is, het enige pad dat je daar kan brengen is door het onderwerp te bespreken zonder vijandigheid. Een constructieve benadering gebruiken is niet eenvoudig en vraagt om kracht en doorzettingsvermogen.

Dit is alleen mogelijk wanneer een koppel samen gaat werken. Wanneer ze de ‘we versus het probleem’ en niet de ‘jij versus ik’ – benadering toepassen.

6. Gebruik je emoties wijs

Pijn die we hebben wordt zachter wanneer we onze emoties delen met naasten of een vertrouwenspersoon. En zeker wanneer we onze emoties teruggeven aan degene die ons heeft gekwetst. Door tegen ze te schreeuwen, hen uit te schelden of hen te beledigen.

Tegelijkertijd, wanneer je de problemen op een constructieve manier benadert, wordt het voor jou eenvoudiger om te zien of je partner wel of niet gemotiveerd is om de issues op te lossen. Zoals wanneer ze niet open staan om empathie te tonen voor de pijn die ze hebben veroorzaakt. Indien je een productieve communicatiestijl gebruikt en je partner zorgeloos reageert, zal dit veel voor jou onthullen.

7. Toegewijd zijn aan de manier waarop de ander het vertrouwen wil opbouwen

Een van mijn cliënten kwam steeds met argumenten waarom hij en zijn vrouw geen gesprekken konden voeren die iedere dinsdag en donderdag werden ingepland. Gesprekken waar zijn vrouw om had gevraagd, zodat haar vertrouwen weer kon worden opgebouwd. Omdat deze man daar wekelijks zo moeilijk over deed, gaf zijn vrouw het op een geven moment op en ze zei ze dat ze geen behoefte meer had aan de gesprekken. Maar parallel verloor ze ook de behoefte om haar man nog een kans te geven.

8. Ga met de pijn mee

Sommige mensen kunnen de pijn die ze hebben veroorzaakt niet verdragen en vermijden daarom gesprekken over wat er gebeurd is. Op deze manier voelt de gekwetste partner zich dubbel verraden. Bespreek, indien nodig, een limiet af over hoelang een conversatie kan duren (20 minuten?). De gekwetste partner moet wel degene zijn die de frequentie van de gesprekken bepaalt.

9. Het vertrouwen hebben vs bewust zijn

Het onderwerp vertrouwen staat bij een dergelijke crisis vaak onder druk. Tegelijkertijd, het vertrouwen dat je eerst in elkaar had, zal misschien nooit meer terugkomen. Dat betekent niet dat jij in een slechte relatie zit. Jij hebt niet hetzelfde vertrouwen in de wereld als toen je twee jaar oud was. En dat betekent niet dat de hele wereld per definitie gemeen is. Jij bent wijzer geworden en bent nu met meerdere scenario’s bekend. Je gaat zorgvuldiger dan een peuter door het leven, omdat je nu meer bewust van eventuele gevaren bent.

Geen naïef, blind vertrouwen in elkaar hebben en elkaar niet meer idealiseren, is wellicht een ontwikkeling in de positieve richting. Omdat dit ons forceert om meer aandacht te geven aan onderwerpen in de relatie die we anders misschien negeren of verwaarlozen.

10. Verantwoordelijk zijn vs bewust zijn

Soms heeft ontrouw niets met de relatie te maken, maar met persoonlijke issues van een individu. Bij problemen in een huwelijk wordt vaak aan beide partners geadviseerd om verantwoordelijkheid te nemen voor wat er gebeurd is. Maar het woord verantwoordelijkheid is vaak te zwaar voor de gekwetste partij. Daarom nodig ik je niet uit om verantwoordelijkheid te nemen voor wat er in de relatie is gebeurd, maar bewust te zijn van wat in de relatie ontbrak. Zodat je in de toekomst wijzere stappen kan maken.

11. Wat doet het meest pijn?

Ieder person beleeft ontrouw op een unieke manier. Voor de ene is seks niet het meest pijnlijke onderwerp, maar wel het feit dat iemand anders meer aandacht kreeg dan zij. Voor de ander is dat juist seks. Ik heb met een koppel gewerkt waar de vrouw jarenlang seksuele frustratie voelde omdat ze een hoger frequentie nodig had dan haar man. Maar hij was degene die na 15 jaar samen te zijn geweest vreemdging.

Dit punt geldt voor beide personen in een relatie. Voor de persoon die gekwetst is: vertel wat jou het meest pijn heeft gedaan: was het seksuele ontrouw, de emotionele ontrouw, de persoon, of iets anders? Voor degene die de ander heeft gekwetst: zoek uit wat precies het meest pijn heeft gedaan. En geef vervolgens je liefde, aandacht en zorg aan dat deel.

Deze stap, delen plus pijn begrijpen, brengt niet alleen de eerste druppels van rust terug, maar nodigt een koppel ook uit om gesprekken met elkaar te voeren die ze wellicht nog nooit hebben gehad. En via deze gesprekken kan het trauma beginnen te helen.
 

Relatietherapeut Anna Klijn, Woudrichem N-B